Evet 22 Kasım'a yaklaştık ve bu güzel ülkede her konuda yaşandığı gibi bu konuda da belirsizlik hakim. İsterseniz bir hatırlayalım 22 Ağustosta kararname hükmüyle yayınlanan ve test süreci denip de uygulamasının 22 kasıma ertelendiği internet filtresi yasası ne idi.

BTK’nın 22 Ağustos’ta uygulamaya koyacağı filtre çok yoğun eleştiri alması, TTNET Genel Müdürü’nün filtrenin 22 Ağustos’a yetişmeyeceğini söylemesi gibi nedenlerden ötürü 22 Kasım’a ertelenmişti. İnternet kullanıcıları, bu tarihten itibaren güvenli internet hizmetini isteğe bağlı ve ücretsiz olarak kullanabilecek. Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK) Başkanı Tayfun Acarer, konuyla ilgili yaptığı açıklamada, Güvenli İnternet Hizmetinin, çocukların ve gençlerin internet üzerindeki bilgi kirliliğinden ve zararlı içeriklerden korunmaları amacıyla ortaya çıkmış bir proje olduğunu belirtti. Düzenlemenin internet kullanıcılarının BTK'ya ilettikleri talepler ve şikayetler dikkate alınarak yapıldığını ifade eden Acarer, işletmecilerle yapılan teknik çalışmalar sonucunda 'İnternet'in Güvenli Kullanımına İlişkin Usul ve Esaslar'ın Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurulu tarafından belirlenerek yayımlandığını anımsattı.

Güvenli İnternet Hizmetinin alt yapısının Erişim Sağlayıcılar tarafından oluşturulduğunu anlatan Acarer, bu hizmetin tamamen isteğe bağlı ve ücretsiz olacağını belirtti. Hizmeti talep edecek abonelerin isteklerini internet servis sağlayıcılarına bildireceklerini kaydeden Acarer, şöyle konuştu:

'Hiçbir talepte bulunmayan kullanıcılar ise mevcut internetlerini kullanmaya devam edecekler. Güvenli internet hizmetinde çocuk ve aile profili olmak üzere iki profil mevcut. Aboneler diledikleri an internet servis sağlayıcılarından temin ettikleri parola ve kullanıcı adı ile profiller arasında geçiş yapabilecekler ya da hizmetten memnun kalmamaları veya ihtiyaç hissetmemeleri durumunda Güvenli İnternet Hizmeti almayı kesebilecekler. Bu alternatif hizmet, internet kullanıcılarına mevcut uygulama yanında bir tüketici hakkı olarak, tüketicilerin isteklerine yönelik aile ve çocuk başlıklarıyla iki ürün daha sunuyor.'

Güvenli internet konusunda yapılan düzenleme 28 Temmuz 2010 tarihinde yayımlanan tüketici hakları yönetmeliğinde yer alan bir maddeye dayanıyor. Buna göre kişi eğer isterse güvenli internet kullanma hakkına ücretsiz sahip olabilecek. Türkiye'de 11,5 milyona yaklaşan aktif internet kullanıcısından 22 bininin güvenli internet profili kullanıyor. Düzenlemeyle ücretsiz, hızı düşük olmayan ve herhangi bir başvuru yapmaya gerek kalmayan güvenli internete sahip olunabilecek. Bu konudaki istemlerini belirten kullanıcıları bir kullanıcı adı ve şifresi verilecek. Güvenli internet hizmetinden yararlanmak isteyen kullanıcılar, bu kullanıcı adı ve şifre ile hizmetten kullanmaya başlayabilecekler. Güvenli internet hizmeti alan kullanıcılar istedikleri zaman çocuk seçeneğine, aile profiline ve birtakım alt profillere geçebilecek. İnternet servis sağlayıcıları kullanıcı istediği takdirde güvenli internet profillerini temin etmekle yükümlü olacak.

Yukarıdaki kısım bir haber sitesinden alınmış devleti-alinin resmi devlet görevlisinin yaptığı resmi açıklama. Kulağa ne kadar hoş geliyor değil mi? Her şey siz sevgili vatandaşlarımızın üçer üçer doğurmasını buyurduğumuz sevgili çocuklarını; pis, sansür tanımayan bir alt yapısı olan, çocukları kirleten, akıllara bizim uygun bulmadığımız fikirleri sokabilen adına da internet denilen şeyi yasaklamaya;ayhh pardon dilim sürçtü, denetlemeye yönelik yaptığımız bir çalışma diyor sevgili devlet. Ama alt yazıda diyor ki " sen beceremezsin kendi çocuğunu internetin kötülüklerinden korumayı, hatta kendini de koruyamazsın, kendini koruyabilsen bile arada aklın çelinir girersin abuk subuk sitelere, senin adına bu yüce görevi devletin olarak ben üstleniyorum ".

Bu aşağıdaki yazı ise konuya başka bir bakış ve bilişim teknolojisine vakıf bir açıdan olan yaklaşma ve açılan davanın sebepleri.

Alternatif Bilişim Derneği, BTK tarafından internete getirilen merkezi filtreleme uygulaması ve Güvenli İnternet Hizmetine İlişkin Usul ve Esaslar’ın iptali için Danıştay’a iptal davası açtı.

4 Kasım 2011 tarihinde kurul kararının iptali istemiyle Danıştay’a dava açan derneğin basın açıklaması şu şekilde:

“Bilindiği gibi 22 Şubat 2011 tarihinde yayınlanan ve “Güvenli İnternet Uygulaması” şeklinde sunulan ilk kurul kararı, kamuoyunun haklı eleştirilerine maruz kalmış ve kurum tarafından Ağustos 2011 içinde geri çekilmişti. Ardından karar revize edilmiş ve inceltilmiş yeni versiyonu 16 Eylül 2011 tarihinde BTK tarafından yayınlanmıştı. Ancak yeni kurul kararında da sansürcü anlayış sürdürülmüştür. Bu nedenle derneğimiz 4 Kasım 2011 tarihinde kurul kararının iptali istemiyle Danıştay’da dava açmıştır.

Davanın gerekçeleri arasında öne çıkan temel itiraz noktalarımız şunlardır:

Öncelikle kamuoyu bilmelidir ki, Kurum Kararı yasal dayanaktan yoksundur. Güvenli İnternet uygulaması temel hak ve özgürlükleri orantısız bir şekilde sınırlandırmaktadır. Anayasa’nın 13. maddesine göre temel hak ve hürriyetler ancak kanunla sınırlanabilir. Bu nedenle düzenleme yasal dayanaktan yoksundur.

“Güvenli İnternet Hizmetine İlişkin Usul ve Esaslar” ülke genelinde uygulanacak ve milyonlarca kişiyi etkileyecek bir düzenleyici idari işlemdir. BTK yasalara aykırı bir şekilde yasalarla düzenlenmemiş bir alanı idari bir işlemle düzenlemiştir. BTK böyle bir karar vermeye yetkili değildir. Asli düzenleme yetkisi yasama organındadır. Düzenlemenin hukuksal değer kazanabilmesi ancak Resmi Gazete’de yayımlanması ile mümkündür. Bu nedenle Resmi Gazete’de yayımlanmayan yönetmeliğin tamamının iptali gereklidir. BTK’nın düzenlemesi iddia edilenin aksine salt gönüllülük esasına dayanmamaktadır. İnternet servis sağlayıcıları idarenin sunduğu listeleri (beyaz ve kara listeler) reddedemeyecekler, buna ilişkin alt yapıyı kurmaktan kaçınamayacaklardır. İdare, kamu gücü ayrıcalıklarını kullanarak milyonları etkileyen bir düzenlemeyi yetkisini aşarak zorunluluk haline getirmiştir. Düzenlemede olumlu bir gelişme olarak gösterilen Çocuk ve Aile Profil Kriterleri Çalışma Kurulu ise hiçbir yasada tanımlanmamış, BTK’nın keyfi tercihlerine göre yapılandırılmış bir idari birimdir. Kurul’un üyeleri, Bakanlık ve Kurum tarafından herhangi bir ölçüte bağlı olmaksızın atanacaktır. Kurul’un çalışma yöntemleri, üyelerinin özlük hakları gibi konular da Usul ve Esaslar’da düzenlenmemiştir. Böyle bir Kurul’un amaçlandığı gibi baskı altında kalmaksızın bağımsız ve tarafsız çalışması, kararlar alması mümkün değildir. Kurul’un kurulmasının tek nedeni, Kurum’un keyfi davrandığı iddialarının önünü almaktır. Uygulamanın yürürlüğe gireceği 22 Kasım 2011 ile birlikte Türkiye’de İnternet kullanıcılarını bekleyen tehlikelere bir kez daha vurgu yapmak isteriz.

Devlet eliyle merkezi filtre sansürdür

*Filtre uygulaması “devlet eliyle merkezi bir şekilde” gerçekleşecektir. Hizmetten yararlanacak yurttaşların hangi sitelere erişeceği / erişemeyeceği BTK tarafından belirlenecektir. Yurttaşların filtre içeriklerini değiştirme özgürlükleri yoktur. Merkezi filter profilleri kullanıldığı sürece devletin izin vermediği bilgiye, habere, farklı/alternatif görüşlere erişme, muhakeme etme ve karar verme olanakları da olmayacaktır.

Güvenli İnternet aldatmacası

“Güvenli İnternet” denilerek kamuoyu yanıltılmakdır. Söz konusu olan süzülmüş / sansürlenmiş İnternet hizmetidir. Doğru ifade “İnternetin Güvenli Kullanımı”dır. Bu da filtreleme veya erişim engelleme ile değil, ancak dijital okur yazarlık ve yeni medya okur yazarlığı ile mümkündür. Tek yolu da eğitim ve farkındalıktır. Avrupa Birliği, Avrupa Konseyi, ve AGİT’in defalarca belirttiği gibi filtreleme ve erişim engelleme ile güvenlik sağlanamaz.

Göstermelik kurul

*Bir başka yanılgı ise filtreleme listelerinin ve veritabanlarının uzmanlar tarafından, toplumun görüşleri alınarak hazırlanacağıdır. Bu amaçla oluşturulacak kurulun 12 üyesinden 8′i hükümetin atadığı devlet bürokratlarından oluşmaktadır. Üstelik bu kurul sadece kriter belirlemekle görevlidir. Listelerin içeriği bu kriterlere göre BTK tarafından belirlenecektir. Dolayısıyla son sözü yine BTK söyleyecektir. Bu da sürecin ne kadar sivil, şeffaf ve denetime açık olmadığını göstermektedir. 22 Kasım’da iddia edildiği gibi Türkiye’de İnternet “güvenli” değil “filtreli” olacaktır. Uygulama yurttaşların seçme özgürlüklerini ellerinden alacak, yurttaşları pasifleştirecek ve dijital becerilerinin körelmesine yol açacaktır. Türkiye’deki İnternet sansürünü koyulaştıracaktır. Yurttaşların haber alma, bilgiye erişme, iletişim ve örgütlenme gibi temel hak ve özgürlüklerini kısıtlayacaktır.

Kamuoyunu bu vesileyle bir kez daha İnternet’ine sahip çıkmaya ve sansür uygulamalarına tepki göstermeye davet ederiz.”

Alternatif Bilişim Derneği

Bu arada Türk kamu oyunun gözünden kaçan şey ise Amerika Birleşik Devletleri'nde yürürlüğe girmesine uğraşılan başka bir internet yasası. Alttaki videoda anlatılıyor.